DÖL KONTROLÜ PROJESİ
Amaç
Damızlık seçiminde en güvenilir yöntem olan Döl Kontrolü’nü uygulayarak Türkiye koşullarında döllerinin verimleri bilinen, denenmiş boğa spermaları üretmektir.
Neden Döl Kontrolü
Bugün dünyada sığırcılığı gelişmiş hemen her ülkede Yetiştirici Birlikleri tarafından Döl Kontrolü programı yürütülmekte ve her ülke kendi koşullarında en fazla kazanç sağlayacak boğaları seçerek ve bu boğaların spermalarını kullanarak sürünün verimini artırmaktadır.
Türkiye’de kullanılan spermaların çok büyük bir bölümü Türkiye koşullarında test edilmemiş boğalardan elde edilmiş spermalardır. Ülke içinde üretilen spermaların döl kontrolünden geçirilmesi zorunluluğu da bulunmamaktadır. Sperma ithal edilirken boğanın kendi ülkesindeki değerleri kriter olarak dikkate alınmaktadır. Oysa herhangi bir ülkede Döl Kontrolü’nden geçmiş ve oradaki değerlendirmeye göre yüksek verimliler arasında olan bir boğanın Türkiye’de aynı sonucu vermeme ihtimali mevcuttur. Ayrıca her ülke, kendi populasyonunda ıslah etmek istediği özellikler bakımından kendi ülkesi koşullarında üstün değerlere sahip boğaları seçmektedir. Yani ıslah, her ülkede ülke tercihleri, yetiştirici koşulları ve özelliklerin ülke içindeki ekonomik önemi dikkate alınarak yürütülen bir faaliyettir. Bu nedenle her ülke ıslah stratejisini kendi üretim ve ekonomik koşulları doğrultusunda planlamalıdır.
Bütün bu sebepler Türkiye’de denenmiş boğa sperması üretimini gerçekleştirebilmek için Döl Kontrolü Projesi’ni gündeme getirmiştir. Türkiye’de döl kontrolünün uygulanabileceği kayıtlı hayvan ve sisteme sahip tek kuruluş Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği’dir.
Türkiye’de döl kontrolünden geçmiş boğalar sadece Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği tarafından yürütülen Döl Kontrolü Projesi kapsamında teste alınan boğalardır.
Mevcut Durum
İlk çalışmalarına 1999 yılında başlanan proje, Menemen Suni Tohumlama Laboratuvarına sevk edilen 230 baş boğadan 148 başı teste alınmıştır. Yapılan damızlık değerlendirme çalışmaları neticesinde damızlık değerleri belirlenenler, yayımlanan boğa kataloğu ile kamuoyuna duyurulmuştur.
DÖL KONTROLÜ PROJESİ AKIŞ ŞEMASI
